Opern

http://ferdidelange.blogspot.de, 24. April 2013
... En juist zou ik de tegenstanders van Wagner van harte aanbevelen om nog een kaartje te bemachtigen voor de werkelijk fantastische en wervelende uitvoering van Die Walküre door De Nederlandse Opera. Want als de vooroordelen 'even' (lees: vijf uur) opzij zet, krijg je een waar Gesamtkunstwerk voorgeschoteld die door de zonder uitzondering uitstekende prestaties van dirigent, orkest, solisten, decor en regie niet alleen recht doet aan het genie van Wagner, maar er ook nog een schepje bovenop doet.

Het is zonder meer te merken dat de samenwerking tussen Hartmut Haenchen, het Nederlands Philharmonisch Orkest en regisseur Pierre Audi een weerzien is tussen oude vrienden. Haenchen stond ook al op de bok bij de vorige uitvoering van deze cyclus en dat is te werken. Zijn controle over en kennis van de muziek is volledig waarmee hij het orkest, zoals bedoeld door Wagner, dezelfde hoofdrol geeft als de solisten. Sterker nog: je kunt er een lans (of in dit geval: een speer) voor breken dat de feitelijke hoofdrol bij het werk van Wagner altijd ligt bij de muziek en daarmee het orkest.

Overigens schitterden, net als het orkest, ook de solisten. Door het futuristische decor dat deels de zaal in liep (zie onderstaand YouTube-filmpje) werd de afstand tussen solisten en publiek, zeker diegenen die op de eerste rij zaten, non-existent. Van solisten wordt steeds vaker gevraagd om hun rol, naast goed zingen, ook goed te acteren. En bij luttele meters afstand wordt deze voorkeur een ontbindende voorwaarde. Dat was aan deze solisten meer dan besteed. Met passie werd het verhaal van de liefde tussen tweelingbroer -en zus Siegmund en Sieglinde, en passant ook de kinderen van oppergod Wotan, neergezet.

Evenzo passievol kwam het lijden van Wotan aan bod die door zijn vrouw, en tevens godin, Fricka werd gedwongen om zijn zoon te offeren aan haar kampioen Hunding (tevens de mishandelende man van Sieglinde) als genoegdoening voor de slippertjes van Wotan. En voor wie Doris Soffel onnavolgbaar bezig zag als Fricka kan alleen maar concluderen dat Wotan er goed aan deed om Siegmund in de steek te laten en daarmee een hele nare 'vechtscheiding' heeft voorkomen. Gelukkig voor Wotan luistert het instrument van zijn wil, oogappel en lievelingsdochter Brünnhilde niet zozeer naar zijn woorden, maar wel zijn echte wil en beschermt ze Siegmund in de strijd met Hunding. Wotan ziet dit echter met leden ogen aan en grijpt in wat alsnog leidt tot de ondergang van Siegmund. Brünnhilde weet echter te vluchten met de (van haar broer c.q. geliefde) zwangere Sieglinde. Wotan achtervolgt haar en, met enig mededogen en begrip voor Brünnhilde's verraad, veroordeelt Brünnhilde tot een eeuwige slaap achter een muur van vlammen. Een slaap waaruit ze alleen ontwaakt kan worden door een echte held: Siegfried, het kind van Siegmund en Sieglinde en tevens naamgever van en hoofdrolspeler in het derde deel van Der Ring des Nibelungen.

Na ruim vijf uur (inclusief twee pauze van samen een klein uur) eindigt daarmee Die Walküre en een formidabele prestatie van De Nederlandse Opera. Want een dergelijke uitvoering die al het aangename van Wagner zo onderstreept en samenbrengt, kan niet anders dan zelfs de meest verstokte Wagner-hater doen toegeven dat het muzikale werk van Wagner lang niet het monster is waar het soms voor gehouden wordt.