Opern

NRC Handelsblad (NL), 10. November 2010
Massaal muziekleger
*****
Voor het laatst herhaalt de Nederlandse Opera de productie van Die Soldaten van Bernd Alois Zimmermann (1918-1970), in 2003 hèt opera-evenement van het jaar. Opnieuw is deze ooit als onuitvoerbaar en onzingbaar beschouwde opera een groot publiekssucces. Zimmermanns lyrische en expressionistische avantgardisme is inmiddels klassiek. Die Soldaten (1965) is gebaseerd op een 18de eeuws fel-realistisch zedendrama over onoverbrugbare verschillen en rangen en standen in een kazernestad in de tijd van de Sturm und Drang. Onder de soms absurdistische oppervlakte is Die Soldaten een huiveringwekkende metafoor voor alle oorlog en ellende in de wereld. Regisseur Willy Decker ziet in elk mens de kiem van verwoesting – de soldaat is het prototype daarvan. Alle personages verwoesten elkaar, alleen de grootmoeder blijft in leven. Die Soldaten is een remake van Wozzeck (1925), de hartverscheurende soldatenopera van Alban Berg. Ook hier filmisch-flitsende korte scènes, komisch èn satirisch, schrikwekkend en treurig. Hartmut Haenchen dirigeert op superieure wijze een massaal muziekleger: 22 vocale solisten, 18 officieren (slagwerkers en zangers), 137 musici inclusief een jazzcombo, 4 dansers en 80 figuranten. Het Nederlands Philharmonisch Orkest levert een topprestatie. Het terzet van de sopranen Claudia Barainsky, Lani Poulson en Helen Field gaat door merg en been. Het militairistische slot in surround sound is verpletterend.’
Kasper Jansen